door Harold van Puijenbroek
De krapte op de arbeidsmarkt is groot. Hoe vind je in deze tijd snel en effectief nieuwe mensen en hoe behoud je medewerkers? Het antwoord is misschien eenvoudiger dan je zou verwachten. Breng de mens terug in behoud, werving en selectie met He Arbeidsmarketingbureau.
Werven in de arbeidsmarketing doen we met een eigen ontwikkelde methode: “Personalized recruitment”. Het klinkt als het zoveelste buzz word. Toch is het dat persoonlijke, het menselijke, wat nu te veel ontbreekt in de wereld van recruitment. Een zeven jaar geleden hoorde ik een verhaal over hoe er met mensen omgegaan wordt. En dan met name het extract van de mens: het cv. Een alleszeggend document waar veel vanaf hangt. Daar wordt je mee verhandeld bij veel werving en selectie bureaus. Aan de hand van je cv bepaalt iemand anders of je in een bepaalde organisatie past. Maar kun je met een cv wel laten zien wie je daadwerkelijk bent?
Natuurlijk heb ik in het verleden ook cv’s gemaakt. Hoe vind je anders werk? Maar ik voelde altijd de spanning dat ik in mijn cv niet kwijt kon wat ik eigenlijk wilde vertellen. Wie ik ben, wat ik kan en waar ik voor sta. Het cv is een beperkt middel om jezelf kenbaar en zichtbaar te maken. Het wordt in hoge mate gekleurd door wat de ontvangende partij graag wil horen. In je cv moet je vooral jezelf verkopen: wat wil de werkgever horen zodat hij voor mij kiest?
De laatste jaren is daar wel wat in veranderd. Medewerkers zijn mondiger geworden, zeker nu de arbeidsmarkt zó krap is geworden, dat er werk blijft liggen. Die crisis biedt mogelijkheden. Deuren gaan open in plaats van dicht. Daardoor kon ik mijn ideeën voor een meer menselijke benadering van werving en selectie verder uit te werken. En zo werd Het Arbeidsmarketingbureau geboren. We zien dat steeds meer werkgevers begrijpen dat er meer nodig is om goede medewerkers te vinden en te behouden. Daardoor zijn ze opener en verdiepen zij zich beter in wie ze eigenlijk voor zich hebben. Het gedachtegoed van Het Arbeidsmarketingbureau wordt daarbij steeds vaker omarmd.
De juiste persoon op de juiste plek
Hoe kom je er nou als werkgever achter wie bij je past? En hoe kom je er als werknemer achter bij welke organisatie je past en waarom? Voor werkgevers is dit belangrijk want mensen inwerken kost geld. Als medewerkers weggaan is dat zonde van de investering. Maar goede matching gaat verder dan dat. Vraag je daarbij eens af hoe een leuk gesprek tot stand komt op een bijeenkomst, bij de voetbal of in de kroeg. Waarom ga je dat soort gesprekken aan? Heel vaak zit het in kleine dingen. Een aanleiding waar je een mening over hebt, of een situatie waarin je iemand te hulp schiet. Er gebeurt iets, waardoor je in gesprek raakt met iemand anders. Dat “er gebeurt iets’’, daar draait het om.
Bij Het Arbeidsmarketingbureau hebben we nagedacht over hoe we dat moment kunnen inbouwen in het recruitmentproces. Voor ondernemingen die op zoek zijn naar medewerkers en vice versa voor mensen die op zoek zijn naar werk, die naar een plek zoeken waar zij zich thuis voelen. Dit geldt ook voor mensen die al een baan hebben. Dat werk geeft ze weliswaar inkomen en zekerheid – en toch hebben ze vaak het gevoel dat ze niet op de juiste plek zitten. Hoe vinden ze nou een baan die bij hen past?
De afgelopen jaren ontwikkelden wij een aantal praktische inzichten om recruitmentprocessen te verbeteren. Ten eerste: ga wat doen! Blijf niet stilzitten, maar ga wat doen. Ten tweede: maak contact met elkaar. In welke vorm dan ook. Ten derde: respecteer van elkaar dat niet iedereen hetzelfde kan. Laat je HR-medewerkers het op hun manier doen. Op die manier maak je je werving en selectie een stuk creatiever. Ten slotte: besteed aandacht aan waarom je contact legt met iemand, ook al is dat lastig.
De sleutel is om zo min mogelijk beschrijvend te werk te gaan, maar het te laten gebeuren. Helaas staan de meeste bedrijfssystemen – zeker in grote ondernemingen – dat spontane niet toe. Toch ligt juist hier een grote kans voor HR om relaties met medewerkers zorgvuldig op te bouwen. Verander je #HumanResources in #HumanRelations. Wees de vertaalsleutel van wat de werkelijkheid van de werkvloer is, in plaats van de procesmatige, machinale manieren van denken binnen je organisatie. Als je dat kan loslaten, dan kan je dingen gaan doen met elkaar, problemen oplossen en zo elkaar leren kennen.
Effectief op zoek naar de klik
Maar hoe vind je nou de mensen die bij jouw organisatie passen? Waar je een klik mee hebt? Want laten we wel wezen, een onderneming is niets zonder medewerkers. Met alleen de machines ben je er niet. Het gaat om de mensen die met elkaar samenwerken. Hoe vind je die?
Terug naar dat leuke gesprek in de kroeg. Wat was de openingszin? Wat was de aanleiding? Waarschijnlijk gebeurde er iets, waarna er een gesprek op gang kwam. Als die eerste stap is gezet, dan gaat het om het verhaal dat je vertelt. Waar gaat het bij jullie organisatie om? Dat verhaal gaat veel verder dan een missie en een visie. Er zijn mensen die 10 uur per dag aan hun werk besteden. Betrokken medewerkers zijn immers ook bezig met jouw organisatie als ze niet aan het werk zijn. Waarom doen mensen dat? Dat doen ze omdat het werk iets voor hen oplost. Daarom is het van cruciaal belang om erachter te komen wat je voor hen oplost. Als je dat weet, weet je ook hoe je jouw onderneming in de markt kan zetten. Als mensen reageren op dat verhaal, weet je dat ze passen bij jouw onderneming. Dus besteed daar tijd aan!
Waar je het allemaal voor doet
Je verhaal is niet alleen belangrijk om nieuwe mensen te vinden, maar ook om de mensen die nu bij je werken te behouden. Toen Google producten voor defensie wilde ontwikkelen, stuitte dat op veel weerstand onder de medewerkers. Google heeft toen uiteindelijk besloten om die weg niet in te slaan. Als medewerkers je onderneming zijn, dan moet je daar rekening mee houden. Hoe goed je idee ook is. Je producten en diensten zijn niet alleen aan je klanten gericht. Je hebt ook verborgen producten en diensten, namelijk voor je medewerkers. Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn daarbij triviaal. Je doet nog iets veel belangrijkers: je lost iets voor hen op.
Begin niet met dure woorden zoals “employee branding”, “employee journeys’’ en weet ik wat allemaal. Het gaat om je interne verhaal. Beschrijf je interne drijfveren.
Neem bijvoorbeeld mensen die kanker uit de wereld willen helpen. Dat gaat nogal lastig in je eigen garage. Om succesvol te zijn in de strijd tegen kanker heb je een professionele omgeving nodig met een groot lab waarin je samenwerkt met anderen. Een farmaceutisch bedrijf kan dus zeggen dat zij jou de mogelijkheid bieden om werkelijk wat tegen kanker te doen. Dat bedrijf levert niet alleen geld en secundaire arbeidsvoorwaarden aan hun medewerkers, maar ook de mogelijkheid om een hele vervelende ziekte de wereld uit te helpen. En dat is waar het eigenlijk om gaat. Waar je het allemaal voor doet.
Een ander voorbeeld. Wie durft er te zeggen dat hij of zij bij de Belastingdienst werkt? Ik kan me de verhalen op de verjaardagen wel voorstellen. Zodra mensen zeggen dat ze daar werken, klinkt het “Oh, dat zijn die van de toeslagenaffaire.” Maar ook daar zijn mensen nodig. Mensen die met ziel en zaligheid werken zodat wij samen een toekomst hebben. En om datgene mogelijk te maken wat wij als burgers nooit op eigen houtje kunnen doen. Denk aan ontwikkelingshulp, vluchtelingenopvang, ziektes de wereld uit helpen, zorgen dat er infrastructuur is. Daar hebben we een overheid voor in de wereld geroepen en die overheid is afhankelijk van belastinginkomsten.
Als werkgever bij de Belastingdienst, is dat precies de boodschap die je naar buiten moet brengen. Als jij niet het lef hebt om daar te gaan werken, om iets te doen voor Nederland, dan moet je daar vooral niet naartoe. Je doet het niet voor het geld, je doet het niet voor de secundaire arbeidsvoorwaarden: je doet het voor iets anders. Dus als je IT-medewerkers zoekt bij de Belastingdienst, dan moet je niet gaan selecteren op IT-profielen, maar zoeken naar mensen die iets voor Nederland willen doen. En dan kan je ze van alles leren.
“Iemand die niet kan wat je nodig hebt, maar waar je wel een klik mee hebt, die wil je alles leren. Iemand die alles kan en direct inzetbaar is, maar waar je geen klik mee hebt, daar ga je niet mee samenwerken. Of in ieder geval niet lang.”
Harold van Puijenbroek
Verbind met een verhaal
Kortom: maak helder wat je verhaal is. Ga dat beschrijven, ga dat tekenen, ga dat wereldkundig maken. En begin niet met dure woorden zoals “employee branding”, “employee journeys’’ en weet ik wat allemaal. Het gaat om je interne verhaal. Beschrijf je interne drijfveren. Wat los je op voor je publiek, maar ook voor je medewerkers? Durf je daarbij kwetsbaar op te stellen. Je moet openstaan en fouten durven maken. Dat is menselijk. Alleen zo leer je iemand werkelijk kennen. En alleen zo trek je mensen aan die verbonden zijn met waar je voor staat. Die zeggen “Wat jij levert aan je medewerkers dat heb ik nodig. Wil je mij helpen? Dan help ik jou.’’
Die menselijke connectie maken is het allerbelangrijkste. Als we dat allemaal doen en als we elkaar daar een beetje bij helpen, dan denk ik dat we de huidige arbeidskrapte kunnen oplossen.
Of bedrijven moedig genoeg zijn om op deze manier te werk te gaan, zal de komende vijftien jaar zichtbaar worden. Het Arbeidsmarketingbureau doet er in ieder geval alles voor om het mogelijk te maken. Ik wil mensen laten samenwerken om wie ze zijn en waar ze voor staan.
“Een medewerker komt niet bij je werken om wat je doet,
maar waarom je dingen doet.”
Harold van Puijenbroek
Als je dat in je achterhoofd houdt, is succes bijna verzekerd. En als je dan niemand vindt, ga er dan ook vanuit dat er niemand is. Maar, dat kan ik me eigenlijk niet voorstellen. Succes!
Over Harold van Puijenbroek
Transformeert sinds 2014 de Arbeidsmarkt en recruitment met Het Arbeidsmarketingbureau.